Wat gebeurt er als je gewrichten knakken?
Veel mensen kennen het wel: je draait met je nek of strekt je vingers, en ineens hoor je een knakkend geluid. Dit fenomeen roept vragen op. Wat gebeurt er eigenlijk in het lichaam op dat moment? Het knakken van gewrichten komt vaak voor bij vingers, knieën, nek en rug en klinkt soms harder dan je zou verwachten van een klein gewricht.
Het knakkende geluid ontstaat meestal door het vrijkomen van gasbelletjes in de gewrichtsvloeistof. Deze vloeistof, synoviale vloeistof genoemd, fungeert als een soort smeermiddel tussen de botten. Wanneer je een gewricht strekt of draait, verandert de druk in het gewricht, waardoor er gasbellen vormen of uit elkaar spatten. Dit veroorzaakt het bekende 'knakgeluid'.
Is het knakken van gewrichten slecht voor je?
Er wordt vaak beweerd dat het knakken van bijvoorbeeld je vingers kan leiden tot artrose of andere gewrichtsproblemen. Wetenschappelijk onderzoek ondersteunt deze claim echter niet. Diverse studies, waaronder een bekende langdurige studie uitgevoerd door een arts die jarenlang één hand wel en de andere hand niet kraakte, tonen aan dat er geen verhoogd risico op gewrichtsproblemen bestaat door regelmatig knakken.
Het knakken op zichzelf is dus meestal onschuldig. Wel kan het een symptoom zijn van andere lichamelijke processen. Als het knakken gepaard gaat met pijn, zwelling of een bewegingsbeperking, dan is het verstandig om een huisarts of fysiotherapeut te raadplegen.
Waarom sommige mensen vaker knakken dan anderen
Aangeboren flexibiliteit
Bij sommige mensen zijn de banden en gewrichtskapsels van nature soepeler. Dit kan ervoor zorgen dat hun gewrichten gemakkelijker in posities komen waarbij gasbelletjes vrijkomen, wat leidt tot vaker knakken.
Leefstijl en beweging
Mensen die veel bewegen of regelmatig rek- en strekoefeningen doen, zoals yoga of fitness, merken ook vaker dat hun gewrichten knakken. Dit is meestal een teken van flexibiliteit en niet van schade.
Wanneer moet je wél opletten?
Hoewel knakken in de meeste gevallen onschuldig is, zijn er momenten waarop het verstandig is extra alert te zijn. Als je bijvoorbeeld pijn ervaart, een knappend geluid continu op dezelfde plek hoort zonder beweging, of merkt dat je gewricht instabiel aanvoelt, kan dat een indicatie zijn van een onderliggend probleem.
Ook als je gewrichten regelmatig opzwellen of warm aanvoelen na het knakken, is het aan te raden medisch advies in te winnen. In sommige gevallen kan dit wijzen op ontstekingen of een afwijking in de gewrichtsstructuur.
Het psychologische aspect van knakken
Voor sommige mensen geeft het knakken van gewrichten een gevoel van opluchting of tevredenheid. Dit komt doordat er kortstondig spanning in het gewricht wegvalt. Het is een soort ritueel geworden, waarbij het kraken als ontspannend wordt ervaren. Zolang het geen dwangmatige gewoonte wordt die gepaard gaat met ongemak, is dit niet problematisch.
In andere gevallen kan het knakken ook dienen als bevestiging van een goede stretch of houding, wat mentaal een gevoel van rust kan geven tijdens bijvoorbeeld meditatie of fysieke oefeningen.
Tot slot
Het knakken van gewrichten is een normaal verschijnsel en meestal onschadelijk. Het klinkt vaak spectaculairder dan het daadwerkelijk is. Zolang je geen pijn of andere klachten ervaart, hoef je je hier geen zorgen over te maken. Let wel op signalen van je lichaam en raadpleeg een expert bij twijfel. Anders kun je gerust blijven knakken zonder schuldgevoel.
